Legendarni glumac Val Kilmer, poznat po ulogama u filmovima "Betmen" i "Top Gan", preminuo je 1. aprila u 65. godini. Iako se uspešno oporavio nakon borbe sa rakom grla dijagnostikovanim pre 11 godina, život mu je okončala upala pluća – pneumonija. Ova bolest može pogoditi ljude svih uzrasta i predstavljati ozbiljan rizik po zdravlje, a u težim slučajevima može biti i fatalna. Rano prepoznavanje simptoma ključno je za pravovremeni tretman i izbegavanje komplikacija.

Više od 5.500 ljudi umrlo je od plućnih bolesti u Srbiji tokom 2023. godine, podaci su Republičkog zavoda za statistiku.

Box: Image
 

Upala pluća je najčešći uzrok smrti izazvan zaraznim bolestima kod dece u svetu, pokazuju istraživanja Svetske zdravstvene organizacije.

Šta je pneumonija?

Pneumonija je infekcija donjih disajnih puteva koja izaziva upalu vazdušnih kesa u plućima. Umesto da budu ispunjene vazduhom, one se tokom infekcije pune tečnošću ili gnojem, što otežava disanje i smanjuje dotok kiseonika u krvotok. Deca, starije osobe i osobe sa slabijim imunološkim sistemom posebno su ugrožene.

Takozvana "hodajuća upala pluća" može imati naizgled blage simptome slične uobičajenoj prehladi, tako da ljudi često ostaju u pokretu i nenamerno šire virus. Zato je važno obratiti pažnju na njegove suptilne simptome:

Simptomi pneumonije

Simptomi mogu varirati u zavisnosti od uzroka infekcije, starosti pacijenta i opšteg zdravstvenog stanja. Ključni znaci na koje treba obratiti pažnju uključuju:

  1. Kašalj – može biti suv ili vlažan, sa iskašljavanjem bistre, žute, zelene ili čak krvave sluzi
  2. Povišena temperatura – kod bakterijske pneumonije temperatura može preći 39°C, praćena drhtavicom i znojenjem
  3. Otežano disanje (dispneja) – nedostatak daha može se javiti pri naporu, a u težim slučajevima i u mirovanju
  4. Bol u grudima – probadajući bol koji se pojačava prilikom kašljanja, kijanja ili dubokog disanja
  5. Umor i slabost – čest simptom zbog smanjenog nivoa kiseonika u organizmu

Rano prepoznavanje simptoma i pravovremena terapija ključni su za uspešan oporavak i sprečavanje komplikacija. Ako se javi kombinacija visoke temperature, otežanog disanja i krvavog iskašljaja, neophodno je hitno potražiti medicinsku pomoć.